GÜLLERDE ÜRETİM ve AŞILAMA YÖNTEMLERİ

Güllerde Üretim ve Aşılama

GÜLLERDE ÜRETİM :

Tohum ile Üretim: Bir yandan yabani genç bitki elde edilmesinde, aşılamada anaç bitki olarak kullanılır. Diğer yandan da ticari amaçların dışında yeni varyetelerin araştırılmasında uygulanır. Bütün amatörler, bahçelerindeki güllerin olgunlaşmış tohumlarını toplayarak, tohum ekmekten hoşlanırlar. Fakat bu ekimlerle iyi kalite güllerin üretilmesi nadirdir. Tohumların hastalıksız, sağlam bitkilerden alınması doğrusudur. Temiz, saf, ağır dolgun ve çimlenme kabiliyetinin tam olması gerekir. Gül tohumları oldukça serttir. Ekildiği yıl çimlenmez. Çimlenmeyi kolaylaştırmak için sonbaharda toplanan ve temizlenen tohumlar katlamaya tabi tutulur. Tohumlar ilkbahara kadar katlamada kalırlar hava ısınmaya başlayınca yavaş yavaş sulanmaya başlar. Çimlenen tohumlar kasalara veya tavalara 10 cm aralıklarla ekilir. Eğer ekim çok sık yapılmışsa genç bitkilerin iyi gelişmesini sağlamak için seyreltme yapılmalıdır.

Güllerde Üretim Yöntemleri

Çelik ile Üretim: Çelikleme yoluyla aşısız, toprak altı ve üstü kısımları çeliğin tür veya varyetelerinin özelliklerini taşıyan gerçek güller elde edilir. Ancak verim peridoyu aşı ile üretilen bitkilere göre daha kısa olup ortalama 4 yıldır. 2–3 yıl sonra da toprak yorgunluğu ortaya çıkar. Ayrıca, çeliklemeyle elde edilen güller diğerine göre daha az dayanıklı, daha zayıf ve hastalıklara duyarlı, çiçekleri de daha küçüktür. Çelikleme üretim ile aşı ile üretime göre daha uzun sürede gelişmiş bitki elde edilir. Çelikleme üretim elverişli koşullarda tarlada yâda seralarda yapılabilir.

Aşı ile Üretim: Aşı ile çoğaltma tekniği çoğaltılması istenilen bitkinin bir parçasını anaç olarak kullanacağımız başka bir bitki ile kaynaştırarak tek bir bitki olarak geliştirme tekniğidir. Bitkinin toprak üstü kısmını yani gövde ve dalları oluşturacak kısma kalem veya göz denir. Bunlardan kalem, üzerinde birkaç uygun göz bulunan dal parçasıdır. Bu parçanın göz olarak alınması halinde tek bir gözden oluşan bir parça söz konusudur. Yeni bitkinin kök kısmını oluşturacak olan aşı kısmına ise anaç denir. Aşılama yöntemleri kalem aşıları, göz aşıları ve dilcikli İngiliz aşısıdır. Türlere göre aşılamada başarı alanları çok farklılık gösterir.

Göz Aşısı: Üzerinde bir göz veya tomurcuk bulunan, küçük bir kabuk parçasından alınan bir kalem kullanılarak yapılan aşılama yöntemine göz aşısı denir Bu yöntemle bir bireyden çok sayıda göz alma olanağı vardır. Bu nedenle, göz aşısı metodu kıymetli bitkilerin ve güllerin üretilmesinde, ekonomik ve amatör yetiştiricilerinde kolaylıkla uygulanabileceği aşı yöntemidir. Göz aşıları sürgün göz aşıları ve durgun göz aşıları olmak üzere 2 çeşittir. » Sürgün göz aşılarında anaca yerleştirilen göz o yıl içinde sürgün verir. Genelde nisan- mayıs aylarında yapılan aşılardır. » Durgun göz aşılarında ise gözler o yıl uyur halde kalırlar ve ancak ertesi yıl sürerler. Haziran – temmuz - ağustos ve eylül aylarında durgun göz aşısı yapılır.

Güllerde durgun göz aşısının yapım aşamaları şöyledir: Bu aşıda; Anaç üzerinde aşı bıçağıyla T şeklinde çizik açılır ve kabuk hafifçe kaldırılır. Kalemden aşı bıçağı ile göz (Yaprak sapı ile birlikte) çıkarılır. Çıkarılan göz anaçta bulunan T şeklindeki bölgeye yukarıdan aşağıya doğru itilerek yerleştirilir. Daha sonra aşı yeri düzgün bir şekilde aşı ile bağlanır.

1. Aşı bıçağı ile kalemden gözün çıkarılması

2. Kalemden çıkarılmış aşı gözü

3. Anaç üzerinde aşı bıçağı ile t şeklinde çizik açılması

4. Açılan t’ye gözün yukarıdan aşağıya doğru yerleştirilmesi, anaca yerleştirilmiş göz

5. Aşı yerinin bağlanması

Gül Göz Aşısı

Kalem Aşısı: Üzerinde birkaç tomurcuk bulunan ve kalem adı verilen bir parçanın kullanılarak yapılan aşı çeşidine kalem aşıları denir. Kalem aşıları daha çok iğne yapraklı bitkilerde değerli varyetelerin çoğaltılmasında kullanılır. Birçok kalem aşısı metodu vardır.

Dilcikli İngiliz Aşısı: Bodur güllerin elde edilmesinde, tohumdan yetişen yabani gülerler uygulanan bir aşı çeşidi olup, Nisan –Mayıs aylarında uygulanır. Bu aşıların yapılmasında kullanılan kalem, üzerinde birkaç göz bulunan, çoğaltılması istenen çeşitten alınan tek yıllık sürgündür. Anaç ve kalemin tam orta kısmı çakı ile yarılarak dilcikler oluşturulur. Kalem ve anacın dilcikleri birbirine oturacak şekilde sıkıca rafya ile bağlanır ve aşı macunu ile sarılır. Bu aşının uygulanabilmesi için öncelikle kalem ve anacın aynı kalınlıkta olması gerekir.

Daldırma ile Üretim: İlkbahar ya da sonbaharda yapılır. Çelikle üretimi zor olan güller ve sarmaşık güllerinin üretiminde tercih edilen bir yöntemdir.