Plastik Ürünlerin Altındaki Numaraların ne Anlama geldiğini Biliyor Muyuz ?
 |
| Plastiklerin Altındaki Numaralar ne Anlama Geliyor ? |
GÜNLÜK HAYATIMIZDA TEMİZLİK MALZEMELERİNDEN İLAÇLARA, KOZMETİK ÜRÜNLERİNE KADAR BİR ÇOK ÜRÜNDE KULLANILAN GÜVENLİK İŞARETLERİNİN ANLAMLARINI BİLİYOR MUYUZ ???
Sudan, yoğurta, sütten ayrana kadar her gün tükettiğimiz bir sürü yiyecek ve içeceklerin yer aldığı plastik kutular bazen tehlikeli sonuçlar doğurabiliyor. Marketlerden satın aldığımız hazır yiyeceklerdeki plastik kutuların altlarında numaralar olduğunu ve bu numaraların ne anlama geldiğini hiç düşündünüz mü?
Plastiklerin gıda sektöründe kullanımı oldukça yaygın. Herkes plastiklerin sağlığa zararlı olduğunu biliyor, çoğu zaman alternatifi olmadığı için mecburiyetten kullanmaya da devam ediyoruz.. Ancak plastiğin de türleri var. Bazı tür plastiklerin gıda sektöründe kullanımının güvenli olduğu kabul ediliyor, bazılarınınsa kesinlikle kullanılmaması gerektiği söyleniyor.
Günlük hayatımızda sık sık kullandığımız, hatta kullanılan malzemenin tekrar kullanılabilir olup olmadığını bilmeden defalarca kullandığımız bu plastiklerin üzerinde veya altında yazan numaraları çoğumuz görmüş fakat ne anlama geldiğini önemsememiş, sorgulamamışız dır. Bütün plastik şişe, damacana, bidon gibi malzemelerin altında veya üzerinde genelde üçgene benzer bir logonun içerisinde şişenin hangi malzemeden yapıldığına gösteren bir numara bulunur. Bu numaralar 1 ile 7 arasında olup oldukça önemlidir. Plastik malzemelerin üzerine işaretlenen numaralar ürünün hangi malzemeden üretildiğini simgeler. Eğer aldığınız plastik ürünün üzerinde bu işaret hiç yoksa kesinlikle bu plastikten uzak durulmalıdır.
Plastikte sağlık için en önemli tehlike Bisphenol A (diğer adıyla BPA) denen madde. Bu madde polikarbonatı çok sert ve cam gibi parlak hale getirmek için kullanılıyor. Bazı kaynaklar da ki , çalışmaların bu maddenin kanser riskini arttırdığını gösterdiği belirtilmiş. Eğer plastiğin üzerinde 7 işareti varsa ve hem sert hem de parlaksa, büyük ihtimalle BPA içeren bir polikarbonattır. Bu tür plastikleri mutfağınızdan uzak tutmanız önerilir.
Peki biz elimizdeki bir plastik malzemenin türünü ve güvenli olup olmadığını nasıl anlayabiliriz? Bunun için bu malzemenin üzerindeki, türünü gösteren işarete bakabiliriz. Çoğu plastik malzemenin üzerinde aşağıdaki işaretlerden biri vardır ve bu işaret hangi tür plastikten imal edildiğini gösterir.
Bundan böyle plastik kaplardaki satın alacağınız yoğurttan, süte suya kadar pek çok ürününün altında yazan numaralara dikkat edin. Bu ufak ayrıntılar sizin daha sağlıklı ve hastalıklardan uzak bir yaşam sürmenize neden olur. Eğer plastik bir malzemenin üzerinde bu işaretlerden birini göremezseniz gıdalarınızdan uzak tutmanız öneririlir.
Daha önce dikkatimizi çekse de anlamını bilmediğimiz bu numaralar çok şey anlatıyor. İşte o işaretlerin anlamları.
1.) PET veya PETE (polyethylene terephtalate) ... Polyethylene Terephthalate´in kısaltmasıdır. Yumuşak ve şeffaf görünümlüdür ve gıdalarda TEK KULLANIM İÇİN güvenli olduğu kabul edilir. Çoğu su, meşrubat ve diğer içecek şişeleri bu malzemeden imal edilir. Dondurulmamalı, bulaşık makinesinde yıkanmamalı ve mikrodalga fırında kullanılmamalıdır. İçinde bulunan gıda maddesine herhangi bir zararlı madde sızdırmaz. Ancak tekrar kullanım için yeterince temizlenemez ve tekrar kullanıldığında zararlı bakteriler ürer. Bu yüzden PET şişeleri tekrar tekrar kullanma alışkanlığını bırakmamız yararımıza olur.Tek kullanıma uygun tasarlandıkları için, tekrardan kullandığınız takdirde suya ağır metaller ve çeşitli kimyasallar karışabiliyor ve böylece kullanan kişinin hormon dengesi dahi bozulabiliyor! Ayrıca bu şişeler doğada oldukça zor çözünüyor.
2.) HDPE veya HDP (high density polyethylene) ... HDPE High-Density Polyethylene (Yüksek Yoğunluklu Polietilen)´in kısaltmasıdır. Gıdalarla kullanımının güvenli olduğu kabul edilir. BPA içermez sağlığa zararlı değildir. Bulaşık makinesinde yıkanabilir, mikrodalga fırında kullanılabilir Daha çok süt, deterjan, yağ muhafazaları, oyuncak ve plastik torbaların imalatında kullanılan HDPE ya da HDP, suya herhangi bir kimyasal karıştırmıyor ve su söz konusu olduğunda uzmanlar tarafından en tercih edilen plastik olarak gösteriliyor.
3.) PVC veya V (poly vinyl chloride)... Polyvinyl Chloride´in kısaltmasıdır.Şişelerin alt tabanın da bulunan bu plastik, çoğunlukla yiyecek kapları, yumuşak materyaller , oyuncaklar ,streç folyo, dış mekan eşyaları, plastik zemin malzemesi, duş perdesi ve de plastik ambalajlarda kullanılır. Suya iki toksik materyal karıştırabilen bu plastiğin şişelerde kullanımı tavsiye edilmiyor. Gıdalarla kullanılmamalıdır. İçindeki zararlı maddeleri gıdalara sızdırır. Zararlıdır. Yiyeceklerinizi folyoya sararken bir kere daha düşününüz.
4.) LDPE (low density polyethylene) ... Low-Density Polyethylene (Düşük Yoğunluklu Polietilen)´in kısaltmasıdır. Bu malzeme de HDPE gibi gıdalarla birlikte kullanılabilir. Bulaşık makinesinde yıkanabilir, mikrodalga fırında kullanılabilir. Suya herhangi bir kimyasal karıştırmasa da, bu plastiğin su şişesi olarak kullanılması yasak. Yine de eğer pakedinde bu plastiğin kullanıldığı bir gıda satın alıyorsanız iki kez düşünmeniz gerekiyor. Zira suya karıştırmadığı kimyasalları, gıdalara bulaştırabilme ihtimaline sahiptir. Kuru temizleme, çöp torbaları, yemek saklama kaplarında bulunur. Zararsızdır.
5.) PP (polypropolene) ... Polietilen´in kısaltmasıdır. En güvenli plastik türü olarak kabul edilir. 2 ve 4 numara bu maddenin düşük ve yüksek yoğunluklu halidir. İçinde barındırdığı gıdalara sızdırdığı bilinen herhangi bir zararlı madde yoktur. Bulaşık makinesinde yıkanabilir, mikrodalga fırında kullanılabilir.PP, sert ve hafif olmasıyla göze çarpıyor. Isıya karşı yüksek bir dirence sahip. Öyle ki, ısıtıldığında diğer plastiklerin aksine erimiyor. Bu da onu muhafaza ettiği ürün için iyi bir koruyucu yapıyor. PP, aynı zamanda gıdada yağlanma ve rutubeti engellemek için de idealdir.
6.) PS (polystyrene) ... Polystyrene´in kısaltmasıdır. PS, çok farklı amaçlarla kullanılan ucuz ve hafif bir plastik türüdür. Genellikle kullan-at tarzda bardaklar ve kaplar, yumurta kapları vs. için kullanılıyor. Çay ve kahve gibi sıcak içecekler için kullanılan köpük bardakları Ya da hazır satılan et ve tavukların altındaki köpük tabağı, fast food ürünlerin konulduğu tabaklar.
kolilerin içindeki elektronik cihazları darbeden korumak için kenarlara konulan birbirine yapışık o küçük yuvarlak köpükler PS den yapılmıştır .Çoğumuz o köpüğün bir tür plastik olduğunu bile bilmeyiz. Bu malzeme, Benzen denen bir maddeden imal edilir. Benzen, insan için kanserojen bir madde olarak bilinir. Bu kadar çok kullanılan bir şey olmasına rağmen zararlıdır. Bu maddeyi mutfağınızdan kesinlikle uzak tutmanız önerilir. Isındığı zaman kanserojen bileşikler yayabiliyor. Bu yüzden uzun süreli kullanımlarda kesinlikle tavsiye edilmez.
7.) PC – Diğer ... 7 numara belirli bir plastik türüne ait değildir. İlk 6 tür haricindeki tüm plastiklere 7 numara verilir. Genellikle BPA denen o zararlı maddeyi içerirler. Ancak içermiyor da olabilir. Bu yüzden, eğer bir malzemenin üzerinde 7 işareti varsa, cam gibi parlak ve sertse, büyük ihtimalle BPA içeriyordur ve güvenli değildir.
Sporcu su şişeleri, biberonlar, yemek kaplarında kullanılan bu plastiğin, en tehlikeli ve uzak durulması gereken plastik olduğu söyleniyor. Karışık polikarbon materyallerden imal edildiği için geri dönüşüme uygun değil. Bunun da ötesinde, kullanımında BPA (Bisphenol A) kullanıldığı için yemeğe ya da içeceğe kimyasallar karıştırabiliyor.
Gıda Standartları Enstitüsü´ne göre,altında üçgen geri dönüşüm logosu içinde 3 veya 7 rakamı olan damacanalar sağlık açısından riskli. Bu rakamlar damacananın yüksek oranda kimyasal madde içerdiğini gösteriyor. ´Bieshenol A´ adlı bu madde kalp sağlını bozuyor ve diyabet riskini artırıyor.
Eğer hala kullandığınız plastik şişelerin altını kontrol etmediyseniz şimdi tam zamanı! Gözden kaçırdığınız küçük bir detay sağlığınızı korumanıza yardımcı olabilir…
Kaynak : M.E.B
Plastiklerin gıda sektöründe kullanımı oldukça yaygın. Herkes plastiklerin sağlığa zararlı olduğunu biliyor, çoğu zaman alternatifi olmadığı için mecburiyetten kullanmaya da devam ediyoruz.. Ancak plastiğin de türleri var. Bazı tür plastiklerin gıda sektöründe kullanımının güvenli olduğu kabul ediliyor, bazılarınınsa kesinlikle kullanılmaması gerektiği söyleniyor.
Günlük hayatımızda sık sık kullandığımız, hatta kullanılan malzemenin tekrar kullanılabilir olup olmadığını bilmeden defalarca kullandığımız bu plastiklerin üzerinde veya altında yazan numaraları çoğumuz görmüş fakat ne anlama geldiğini önemsememiş, sorgulamamışız dır. Bütün plastik şişe, damacana, bidon gibi malzemelerin altında veya üzerinde genelde üçgene benzer bir logonun içerisinde şişenin hangi malzemeden yapıldığına gösteren bir numara bulunur. Bu numaralar 1 ile 7 arasında olup oldukça önemlidir. Plastik malzemelerin üzerine işaretlenen numaralar ürünün hangi malzemeden üretildiğini simgeler. Eğer aldığınız plastik ürünün üzerinde bu işaret hiç yoksa kesinlikle bu plastikten uzak durulmalıdır.
Plastikte sağlık için en önemli tehlike Bisphenol A (diğer adıyla BPA) denen madde. Bu madde polikarbonatı çok sert ve cam gibi parlak hale getirmek için kullanılıyor. Bazı kaynaklar da ki , çalışmaların bu maddenin kanser riskini arttırdığını gösterdiği belirtilmiş. Eğer plastiğin üzerinde 7 işareti varsa ve hem sert hem de parlaksa, büyük ihtimalle BPA içeren bir polikarbonattır. Bu tür plastikleri mutfağınızdan uzak tutmanız önerilir.
Peki biz elimizdeki bir plastik malzemenin türünü ve güvenli olup olmadığını nasıl anlayabiliriz? Bunun için bu malzemenin üzerindeki, türünü gösteren işarete bakabiliriz. Çoğu plastik malzemenin üzerinde aşağıdaki işaretlerden biri vardır ve bu işaret hangi tür plastikten imal edildiğini gösterir.
Bundan böyle plastik kaplardaki satın alacağınız yoğurttan, süte suya kadar pek çok ürününün altında yazan numaralara dikkat edin. Bu ufak ayrıntılar sizin daha sağlıklı ve hastalıklardan uzak bir yaşam sürmenize neden olur. Eğer plastik bir malzemenin üzerinde bu işaretlerden birini göremezseniz gıdalarınızdan uzak tutmanız öneririlir.
Daha önce dikkatimizi çekse de anlamını bilmediğimiz bu numaralar çok şey anlatıyor. İşte o işaretlerin anlamları.
1.) PET veya PETE (polyethylene terephtalate) ... Polyethylene Terephthalate´in kısaltmasıdır. Yumuşak ve şeffaf görünümlüdür ve gıdalarda TEK KULLANIM İÇİN güvenli olduğu kabul edilir. Çoğu su, meşrubat ve diğer içecek şişeleri bu malzemeden imal edilir. Dondurulmamalı, bulaşık makinesinde yıkanmamalı ve mikrodalga fırında kullanılmamalıdır. İçinde bulunan gıda maddesine herhangi bir zararlı madde sızdırmaz. Ancak tekrar kullanım için yeterince temizlenemez ve tekrar kullanıldığında zararlı bakteriler ürer. Bu yüzden PET şişeleri tekrar tekrar kullanma alışkanlığını bırakmamız yararımıza olur.Tek kullanıma uygun tasarlandıkları için, tekrardan kullandığınız takdirde suya ağır metaller ve çeşitli kimyasallar karışabiliyor ve böylece kullanan kişinin hormon dengesi dahi bozulabiliyor! Ayrıca bu şişeler doğada oldukça zor çözünüyor.
2.) HDPE veya HDP (high density polyethylene) ... HDPE High-Density Polyethylene (Yüksek Yoğunluklu Polietilen)´in kısaltmasıdır. Gıdalarla kullanımının güvenli olduğu kabul edilir. BPA içermez sağlığa zararlı değildir. Bulaşık makinesinde yıkanabilir, mikrodalga fırında kullanılabilir Daha çok süt, deterjan, yağ muhafazaları, oyuncak ve plastik torbaların imalatında kullanılan HDPE ya da HDP, suya herhangi bir kimyasal karıştırmıyor ve su söz konusu olduğunda uzmanlar tarafından en tercih edilen plastik olarak gösteriliyor.
3.) PVC veya V (poly vinyl chloride)... Polyvinyl Chloride´in kısaltmasıdır.Şişelerin alt tabanın da bulunan bu plastik, çoğunlukla yiyecek kapları, yumuşak materyaller , oyuncaklar ,streç folyo, dış mekan eşyaları, plastik zemin malzemesi, duş perdesi ve de plastik ambalajlarda kullanılır. Suya iki toksik materyal karıştırabilen bu plastiğin şişelerde kullanımı tavsiye edilmiyor. Gıdalarla kullanılmamalıdır. İçindeki zararlı maddeleri gıdalara sızdırır. Zararlıdır. Yiyeceklerinizi folyoya sararken bir kere daha düşününüz.
4.) LDPE (low density polyethylene) ... Low-Density Polyethylene (Düşük Yoğunluklu Polietilen)´in kısaltmasıdır. Bu malzeme de HDPE gibi gıdalarla birlikte kullanılabilir. Bulaşık makinesinde yıkanabilir, mikrodalga fırında kullanılabilir. Suya herhangi bir kimyasal karıştırmasa da, bu plastiğin su şişesi olarak kullanılması yasak. Yine de eğer pakedinde bu plastiğin kullanıldığı bir gıda satın alıyorsanız iki kez düşünmeniz gerekiyor. Zira suya karıştırmadığı kimyasalları, gıdalara bulaştırabilme ihtimaline sahiptir. Kuru temizleme, çöp torbaları, yemek saklama kaplarında bulunur. Zararsızdır.
5.) PP (polypropolene) ... Polietilen´in kısaltmasıdır. En güvenli plastik türü olarak kabul edilir. 2 ve 4 numara bu maddenin düşük ve yüksek yoğunluklu halidir. İçinde barındırdığı gıdalara sızdırdığı bilinen herhangi bir zararlı madde yoktur. Bulaşık makinesinde yıkanabilir, mikrodalga fırında kullanılabilir.PP, sert ve hafif olmasıyla göze çarpıyor. Isıya karşı yüksek bir dirence sahip. Öyle ki, ısıtıldığında diğer plastiklerin aksine erimiyor. Bu da onu muhafaza ettiği ürün için iyi bir koruyucu yapıyor. PP, aynı zamanda gıdada yağlanma ve rutubeti engellemek için de idealdir.
6.) PS (polystyrene) ... Polystyrene´in kısaltmasıdır. PS, çok farklı amaçlarla kullanılan ucuz ve hafif bir plastik türüdür. Genellikle kullan-at tarzda bardaklar ve kaplar, yumurta kapları vs. için kullanılıyor. Çay ve kahve gibi sıcak içecekler için kullanılan köpük bardakları Ya da hazır satılan et ve tavukların altındaki köpük tabağı, fast food ürünlerin konulduğu tabaklar.
kolilerin içindeki elektronik cihazları darbeden korumak için kenarlara konulan birbirine yapışık o küçük yuvarlak köpükler PS den yapılmıştır .Çoğumuz o köpüğün bir tür plastik olduğunu bile bilmeyiz. Bu malzeme, Benzen denen bir maddeden imal edilir. Benzen, insan için kanserojen bir madde olarak bilinir. Bu kadar çok kullanılan bir şey olmasına rağmen zararlıdır. Bu maddeyi mutfağınızdan kesinlikle uzak tutmanız önerilir. Isındığı zaman kanserojen bileşikler yayabiliyor. Bu yüzden uzun süreli kullanımlarda kesinlikle tavsiye edilmez.
7.) PC – Diğer ... 7 numara belirli bir plastik türüne ait değildir. İlk 6 tür haricindeki tüm plastiklere 7 numara verilir. Genellikle BPA denen o zararlı maddeyi içerirler. Ancak içermiyor da olabilir. Bu yüzden, eğer bir malzemenin üzerinde 7 işareti varsa, cam gibi parlak ve sertse, büyük ihtimalle BPA içeriyordur ve güvenli değildir.
Sporcu su şişeleri, biberonlar, yemek kaplarında kullanılan bu plastiğin, en tehlikeli ve uzak durulması gereken plastik olduğu söyleniyor. Karışık polikarbon materyallerden imal edildiği için geri dönüşüme uygun değil. Bunun da ötesinde, kullanımında BPA (Bisphenol A) kullanıldığı için yemeğe ya da içeceğe kimyasallar karıştırabiliyor.
Gıda Standartları Enstitüsü´ne göre,altında üçgen geri dönüşüm logosu içinde 3 veya 7 rakamı olan damacanalar sağlık açısından riskli. Bu rakamlar damacananın yüksek oranda kimyasal madde içerdiğini gösteriyor. ´Bieshenol A´ adlı bu madde kalp sağlını bozuyor ve diyabet riskini artırıyor.
Eğer hala kullandığınız plastik şişelerin altını kontrol etmediyseniz şimdi tam zamanı! Gözden kaçırdığınız küçük bir detay sağlığınızı korumanıza yardımcı olabilir…
Kaynak : M.E.B
Leave a Comment